Khi nguồn nước sạch ngày càng trở nên khan hiếm và nhu cầu sử dụng không ngừng gia tăng, các đơn vị cấp nước buộc phải tìm kiếm giải pháp mới để quản lý hiệu quả, giảm thất thoát và nâng cao chất lượng dịch vụ. Một trong những xu hướng công nghệ đang được triển khai mạnh mẽ hiện nay là ứng dụng IoT (Internet of Things) để xây dựng hệ thống cấp nước thông minh.
IoT trong ngành cấp nước là gì?
IoT là mạng lưới các thiết bị được kết nối Internet, có khả năng thu thập và truyền dữ liệu theo thời gian thực. Trong ngành cấp nước, các thiết bị như đồng hồ nước thông minh, cảm biến áp suất, cảm biến lưu lượng, van điều khiển, bộ truyền tín hiệu… được tích hợp với phần mềm điều hành trung tâm để giám sát và điều khiển toàn bộ hệ thống phân phối nước.
Lợi ích nổi bật của hệ thống cấp nước thông minh
-
Giảm thất thoát nước
Thất thoát nước do rò rỉ, ăn mòn đường ống, sai số đồng hồ đo… là vấn đề nhức nhối ở nhiều địa phương. Hệ thống IoT giúp phát hiện bất thường trong lưu lượng, áp suất và định vị chính xác vị trí rò rỉ. -
Tối ưu hóa vận hành
Các dữ liệu thời gian thực giúp đơn vị cấp nước điều chỉnh áp lực và lưu lượng theo nhu cầu thực tế, tránh quá tải hoặc dư thừa. Ngoài ra, hệ thống còn cho phép điều khiển từ xa, tiết kiệm nhân lực. -
Cảnh báo sự cố tức thì
Khi xảy ra sự cố như vỡ ống, cạn bể chứa, ô nhiễm nguồn nước, hệ thống sẽ tự động phát tín hiệu cảnh báo đến trung tâm điều hành để kịp thời xử lý. -
Nâng cao trải nghiệm người dùng
Người dân có thể theo dõi lượng nước tiêu thụ, hóa đơn, lịch sử sử dụng và nhận thông báo bảo trì qua ứng dụng điện thoại hoặc email.
Thực tiễn ứng dụng tại Việt Nam
-
Tại Hà Nội, Tổng Công ty Cấp nước Hà Nội (Hawacom) đã triển khai đồng hồ nước thông minh tại nhiều quận nội thành.
-
Ở TP.HCM, một số khu đô thị mới sử dụng hệ thống quản lý cấp nước bằng cảm biến áp lực và phần mềm giám sát theo mô hình SCADA.
-
Các khu công nghiệp tại Bình Dương và Đồng Nai cũng đã áp dụng trạm bơm tự động điều khiển qua IoT giúp giảm chi phí vận hành.
Thách thức triển khai
-
Chi phí đầu tư ban đầu cao cho phần cứng và hạ tầng mạng.
-
Yêu cầu cao về bảo mật dữ liệu, tránh bị can thiệp hoặc mất kết nối.
-
Cần đào tạo lại nguồn nhân lực, đặc biệt là kỹ sư vận hành và kỹ thuật viên.
Kết luận
Ứng dụng IoT vào hệ thống cấp nước là xu thế tất yếu trong tiến trình chuyển đổi số ngành hạ tầng đô thị. Với sự đồng bộ từ thiết bị đến phần mềm, hệ thống cấp nước thông minh sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý, tiết kiệm tài nguyên và đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của cộng đồng.
